بخش کشاورزی استان اردبیل بعنوان مهم ترین محور توسعه استان با وجود پیشرفت هایی که در سال های اخیر داشته همچنان با تنگنا و مشکلات عدیده ای مواجه است که رفع آنها و تدوین یک برنامه راهبردی می تواند رونق آن را در آینده تسریع بخشد.
به گفته کارشناسان ، وضعیت برزخ گونه کشاورزی استان در سیستم سنتی و صنعتی
، عدم یکپارچه سازی مزارع و تمایل عمومی کشاورزان به کشت خرد ، آب بر
بودن کشت محصولات مهم تولیدی استان ، ارزان بودن محصولات تولیدی ، فاصله با
کشاورزی مکانیزه ، نبود زنجیره تولیدی و نبود صنایع تبدیلی، مشکلات در
مسیر صادرات محصولات کشاورزی ، وجود مشکل در بکارگیری مطلوب سامانه آبیاری
نوین و بازار بی ثبات محصولات کشاورزی از جمله مهم ترین چالش هایی است که
بخش کشاورزی استان اردبیل با آن مواجه می باشد.
225 هزار هکتار اراضی
آبی ، 515 هزار هکتار اراضی دیم ، 38 هزار هکتار اراضی باغی و تولید سالانه
بیش از 4.5 میلیون تن انواع محصولات زراعی ، باغی و دامی بخشی از سیمای
کشاورزی استان اردبیل می باشد.
تنوع اقلیمی ، وجود کشت و صنعت ها ، دشت
های حاصلخیز ، 120 هزار بهره بردار ، 4.2 میلیون واحد دامی ، عشایر ایل
سون ، سدهای ذخیره آب ، تولید چهار درصد از محصولات کشاورزی کشور، نقش 28
درصد بخش کشاورزی در تولید ناخالص و نقش 38 درصدی بخش کشاورزی در جمعیت
شاغل استان از جمله دیگر قابلیت های مهم کشاورزی استان اردبیل است.
**بی ثباتی بازار مشکلی که هر سال کشاورزان اردبیلی را آزار می دهد
یک
کشاورز اردبیلی که به تولید محصول سیب زمینی مشغول است می گوید: هر سال در
زمان فصل برداشت دغدغه سیب زمینی کاران اردبیلی این است که آیا محصولشان
به قیمت مناسب به فروش خواهد رسید و یا همچنان تراژدی ضررو زیان سالیان
گذشته برای آنها تکرار خواهد شد.
محمد رحیمی افزود: در سال های گذشته با
توجه به افت قیمت هزینه هایمان همیشه از درآمدمان بیشتر بوده و کشاورزان
ضرر و زیان هنگفتی را تحمل کردند ، اگر همچنان مهاجرت از روستا به سمت
شهرها ادامه دارد به خاطر همین موضوع است. زراعت دیگر برای بسیاری از
روستاییان رفاه که نه یک زندگی در سطح پایین را نیز به ارمغان نمی آورد.
رحیم
باغدار مشگین شهری نیز گفت: یک سال سرما محصول سیب ما را از بین می برد و
سال دیگری که نیز که آب و هوا با ما کنار می آید و محصول فراوانی بر باغ ها
می نشیند بازار روی بد خود را به ما نشان داده و دلالان حتی حاضر به خرید
محصول به پایین ترین قیمت نیز نیستند.
وی افزود: امسال بازار سیب بسیار
نامناسب است و تعدای از باغداران ترجیح داده اند که به جای برداشت محصول،
درختان خود را قطع کرده و به این شغل بی ثبات پایان دهند.
در کنار این
مشکل، کشاورزان استان حتی در زمینه محصولات با خرید تضمینی از جمله گندم
نیز با مشکل مواجه بوده و امسال تاخیر در پرداخت مطالبات باعث شده که در
تامین نهاده های کشاورزی و در نتیجه کشت پاییزه با مشکلات زیادی مواجه
شوند.
** مکانیزاسیون حلقه گمشده توسعه بخش کشاورزی استان اردبیل
با
وجود تسهیلات دولت برای بکارگیری سامانه آبیاری نوین در بخش کشاورزی استان
هنوز آنگونه که باید این امر به یک فرهنگ در بین زارعان تبدیل نشده و
ضروری است که در این زمینه اقدامات اساسی در دستور کار قرار بگیرد.
رضا
کریمی ، نماینده مردم اردبیل ، نیر ، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی
در این زمینه گفت: بخش کشاورزی در این استان با وجود قابلیت های فراوان در
زمینه سامانه هوشمند آبیاری مکانیزه در رتبه 27 کشوری قرار گرفته و نیاز
است توجه بیشتری به این بخش صورت بگیرد.
وی غفلت از سامانه آبیاری نوین
در استان را مورد انتقاد قرار داد و افزود: با وجود تصمیمات جامع در مجلس
استفاده از سامانه های نوین آبیاری که منابع اعتباری آن تامین شده مورد
غفلت قرار گرفته و رتبه استان هم دراین زمینه رتبه مناسبی نیست و ضروری است
مسوولان اهتمام جدی در این باره داشته باشند.
وی افزود: برنامه های
حمایتی ویژه برای استان از جمله در بخش کشاورزی از سوی دولت و مجلس باید
مدنظر باشد تا این بخش جان گرفته و رونق گیرد.
در این حال در زمینه
استفاده از ماشین آلات و ادوات مکانیزه و پیشرفته نیز کشاورزان استان با
مشکلاتی مواجه هستند و به گفته آنها امکان مالی برای خرید و یا نوسازی
ماشین آلات نوین را نداشته و چندان هم از این بابت مورد حمایت قرار نمی
گیرند هر چند که مسوولان اعتقادی بر خلاف این موضوع دارند.
حسین پیرموذن
رئیس اتاق بازرگانی ، صنایع ، معادن و کشاورزی اردبیل در این باره گفت:
تاکنون کشاورزان این استان از تسهیلات صندوق توسعه ملی بی بهره بوده اند و
این در حالی است که صندوق توسعه ملی می تواند با ارائه تسهیلات از کشاورزان
حمایت کرده و به این بخش رونق دهد.
وی افزود: باید در بحث استفاده از
تسهیلات صندوق توسعه ملی بازنگری شود تا کشاورزان نیز بتوانند تسهیلات مورد
نیاز را از صندوق دریافت کنند.
پیرموذن با اشاره به اینکه تنها سه
استان توانسته از تسهیلات این صندوق با بهره کم بهره مند شوند، اظهار کرد:
صندوق توسعه ملی در استان اردبیل هیچ تسهیلاتی را در بخش کشاورزی پرداخت
نکرده است.
** فقدان صنایع تبدیلی و نبود ارتباط منطقی بین بخش صنعت و کشاورزی در استان اردبیل
کارشناسان
معتقدند که کشاورزی صرف که تنها نگاه تولید و افزایش آن مد نظر باشد نمی
تواند توسعه پایدار آن را بدنبال داشته باشد، در این نوع کشاورزی نوسانات
بازار بزرگترین آسیب را به آن زده و کشاورز را تا مرز ورشکستگی پیش می
راند.
ایجاد یک زنجیره از مبدا تولید، فراوری ، بازاریابی و عرضه و
توزیع ضامن یک کشاورزی هدفمند و سودآور و توسعه بخش می باشد و باید برنامه
و فعالیت ها در این راستا باشد.
حسین پیرموذن ، رئیس اتاق بازرگانی،
صنایع ، معادن و کشاورزی اردبیل در این زمینه معتقد است: در بسیاری از
محصولات حتی سیب زمینی که استان اردبیل تولید کننده یک ششم محصول کشور می
باشد تاکنون نتوانسته ایم در زمینه صنایع تبدیلی آن اقدام اساسی صورت دهیم.
وی افزود: سیستم بانکی در ارتباط با
پرداخت تسهیلات برای احداث انبار و سردخانه مشکل دارد و باید نسبت به اصلاح
آن تدابیری اندیشیده شود.
این مشکلات در حالی است که در زمینه صادرات
سیب زمینی نیز همیشه استان با چالش هایی مواجه می باشد و صادرات این محصول
در سال های اخیر کاهش یافته که باید برای توسعه آن اقدام موثری صورت گیرد.
پیرموذن
راه اندازی صنایع تبدیلی در استان را ضروری خواند و افزود: اولین کنسانتره
محصولات کشاورزی در کشت و صنعت مغان راه اندازی شده و ضروری است 2 کارخانه
کنسانتره انگور و سیب در استان با مصوبه این شورا احداث شود.
در کنار این مساله ، فقدان عزم و تمایل عمومی در کشاورزی یکپارچه نیز مشکلی است که هنوز این بخش در استان اردبیل از آن رنج می برد.
در
استان هنوز کشاورزی خرد برای خود طرفداران بیشماری دارد و از تشکل های
بزرگ کشاورزری که در پی ایجاد اراضی یکپارچه با کشت محصولات گران قیمت باشد
خبری نیست.
** مسوولان چه می گویند؟
اقبال
عباسی ، معاون اقتصادی و توسعه منابع انسانی استانداری اردبیل در این باره
گفت: تنگناهای بخش کشاورزی در این استان بیشتر است ولی در سال های اخیر
اقدام موثری برای توسعه کشاورزی استان شده است.
وی افزود: بخش کشاورزی
با اینکه در کشور جز اولویت های اول است ولی باید سهم بخش کشاورزی در صنعت
نیز مشخص بشود تا پاسخگوی توقعات در حال افزایش مردم باشد.
وی اجرای بزرگترین طرح آب و خاک در منطقه مغان را یادآور
شد و گفت: این طرح به همت دولت تدبیر و امید با اعتبار یک میلیارد دلار در
دست اجرا است.
عباسی اضافه کرد: دشت مغان با داشتن خاک حاصلخیز مستعد
زراعت بوده و به عنوان منطقه ای زرخیر در ایران معروف است و هم اکنون نیز
دولت تدبیر و امید سرمایه گذاری بزرگی در زمینه آب و خاک آن در دست اجرا
دارد.
وی بیان کرد: یک میلیارد دلار برای آبیاری 62 هزار هکتار از اراضی
پایاب سد خداآفرین در منطقه مغان از صندوق توسعه ملی هزینه می شود و با
بهره برداری کامل آن شاهد تحول در منطقه خواهیم بود.
رضا کریمی ، نایب
رئیس کمیسیون کشاروزی مجلس نیز با اشاره به طرح های پیش بینی شده در برنامه
ششم توسعه اظهار کرد: برقراری عدالت اجتماعی در بخش کشاورزی ، مکانیزه شدن
کشت ، آبیاری نوین ، تقویت شرکت های دانش بنیان در بخش کشاورزی ، تکمیل
زنجیره کشاورزی ، حمایت از واحدهای تکمیلی و تبدیلی ، اجرای عملیات
آبخیزداری ، بهره مندی از اعتبارات صندوق توسعه ملی و افزایش سرمایه
کشاورزی از جمله مواردی است که در برنامه ششم توسعه پیش بینی شده است.
کریمی
بیان کرد: در برنامه ششم توسعه پیش بینی شده معادل 10 درصد از ورودی صندوق
توسعه ملی به بخش کشاورزی اختصاص و میزان ضریب خوداتکایی محصولات کشاورزی
تا پایان برنامه ششم هم به 95 درصد افزایش یابد.
نماینده مردم اردبیل ،
نیر ، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی اختصاص کمک های فنی اعتباری به
بخش کشاورزی به میزان 600 میلیارد ریال را یادآور شد و گفت: لازم است بخش
کشاورزی بیش از این از اعتبارات بهره مند شود.
او پیگیری مشکلات بخش
کشاورزی را یاداور شد و گفت: قرار است با حضور مسوولان استانی و کشوری در
کمیسیون کشاورزی ، آب و منابع طبیعی مجلس تسریع طرح های آبرسانی و تکمیل
سدهای خاکی و طرح های نیمه تمام کشاورزی این استان پیگیری شود.
عدیل
سروی ، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل در باره توانمندی ها و
اقدامات در این بخش نیز گفت: امسال این استان در 12 محصول مهم رتبه یک تا
هفت کشوری را به خود اختصاص داده که نشان از قابلیت بالای کشاورزی آن است.
وی افزود: این محصولات شامل گندم ، جو ، سیب زمینی، چغندر قند و بذر چغندر، دانه های روغنی کلزا و ذرت بذری ،حبوبات و عسل است.
سروی
اظهار کرد: امسال شاهد افزایش تولید محصولات کشاورزی به رغم مشکلات ناشی
از کم آبی و خشکسالی در برخی مناطق بودیم و امید است در سال زراعی جاری با
بارش مناسب ، بکارگیری روش های نوین کشت و آبیاری و تغییر الگوی کشت میزان
تولید محصولات کشاورزی استان نسبت به سال گذشته افزایش یابد.
وی با بیان
اینکه در چهار سال گذشته 8 دهم میلیون تن به تولیدات کشاورزی استان اردبیل
اضافه شد ،گفت: میزان تولیدات کشاورزی این استان در چهار سال از 3.7
میلیون تن به 4.5 میلیون تن رسیده است.
سروی با اشاره به میزان تولید
گندم و سیب زمینی در استان افزود: میزان تولید گندم 620 هزار تن و تولید
سیب زمینی با کسب رتبه دوم کشوری به 730 هزار تن رسیده است.
رئیس
سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل با بیان اینکه چهار درصد از محصولات
کشاورزی کشور در این استان تولید می شود گفت: بخش کشاورزی محور توسعه استان
به شمار می رود که خوشبختانه در دولت تدبیر و امید شاهد رونق این بخش
هستیم.
سروی از میزان تولید سالانه 87 هزار تن دانه های روغنی ، 26
هزار تن حبوبات، 30 هزار تن گوشت قرمز،42 هزار تن گوشت سفید و 265 هزار تن
شیر در استان خبر داد و گفت: افزایش تولید این محصولات در اولویت قرار
گرفته است .
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل با اشاره به برند
سازی محصولات کشاورزی گفت: 10 محصول استراتژیک کشاورزی استان در نوبت برند
سازی قرار دارند که بزودی اسامی آنها نظیر سیب زمینی و عسل اعلام می شود .
سروی
اضافه کرد: در بحث صادرات محصولات کشاورزی با وجود برخی موانع و مشکلات
بازارهای جهانی و بین‌المللی در سایه تلاش دولت تدبیر و امید وضعیت مطلوبی
داریم طوری که با همت و تلاش اتاق مشترک ایران و جمهوری آذربایجان و
پیگیری‌های انجام‌شده صادرات بخش کشاورزی استان تقویت شده است.
وی
ضرورت توجه به توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و صادرات محصولات باارزش افزوده
بالا را یادآور شد و گفت: یکی از بزرگترین مشکلات در مسیر توسعه صادرات
محصولات کشاورزی توجه به کیفیت این محصولات است که به نظر می رسد در حال
حاضر این کیفیت از متوسط جهانی پایین‌تر نیست.
سروی گفت: باید در کنار
بسته‌بندی به راه اندازی شرکت های صادرات محور در حوزه کشاورزی توجهی جدی
شود چرا که در سایه راه اندازی چنین شرکت هایی می‌توان زمینه صادرات
محصولات متنوع کشاورزی را که از ماندگاری بالایی نیز برخوردار نیستند فراهم
کنیم.
منبع: ايرنا
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۱
یکی از مهمترین تنگنا و مشکلات کشاورزی استان علاوه بر موارد ذکرشده مدیریت کشاورزی استان می باشد مشکلات کشاورزان و تذکرات پی درپی نمایندگان مردم در مجلس نیز نشا نگر و موید این موضوع می باشدرئیس سازمان جهادکشاورزی اردبیل فرمودند در 12محصول رتبه یک تا هفت درسطح کشور امسال این استان به خود اختصاص داده است باید متذکر شد مگر در سالیان قبل چنین نبوده بعنوان نمونه قبل از مدیریت فعلی، سیمای کشاورزی استان در سال 92:
این استان در تولید عدس رتبه اول،در تولید سیب زمینی رتبه دوم،در کلزا و سویا رتبه سوم، در تولید چغندر قند رتبه پنجم، در تعداد گاو میش رتبه دوم، در تولید عسل رتبه سوم،در تولید حبوبات رتبه هفتم، در تولید ذرت دانه ای رتبه هشتم،در تولید گندم و جو رتبه هشتم را در کشور به خود اختصاص داده بوده آیا در طی سال های گذشته
و قبل از مدیریت فعلی سازمان جهادکشاورزی تولید100درصد چغندر بذری،100درصدسورگوم علوفه ای،92درصدذرت بذری،و تولید بیش از90درصد بذر هیبرید ذرت مورد نیاز کشور از این استان نبوده است؟
رئیس سازمان جهادکشاورزی می فرمایند امسال 620هزارتن گندم و 730هزارتن سیب زمینی در استان تولید شده است ایشان عنایت کنند به آمار تولید گندم و سیب زمینی در سال91تا ببیند در سال91میزان تولید گندم 720 هزارتن وسیب زمینی 856هزارتن بوده است که بیشتر از سال جاری بوده است
کاش رئیس سازمان جهادکشاورزی اردبیل از آبیاری تحت فشار بفرمایند که چرا رتبه 27 کشوری را دارند؟کاش بفرمایند بیمه محصولات کشاورزی موقعی که سازمان را تحویل گرفتند رتبه چندکشوری بوده الان رتبه چندم هستیم ؟کاش می فرمودند چرا این استان کشاورزی 7ماهه معاون بهبود تولیدات کشاورزی نداشته بود؟کاش می فرمودند در مبارزه بیولوژیکی با آفات سهمیه استان و میزان اعتبار قبل از مدیریت ایشان چقدر بوده و الان چقدر شده؟کاش می فرمودند از مجموع گاوداری شیری،پرواربندی گوساله،پرواربندی بره،پرورش گوسفند داشتی قبل از مدیریت ایشان چندتا فعال بودند الان چندتا فعال هستند؟کاش می فرمودند در زمان مدیریت ایشان آمار واحدهای دامپروری و گلخانه ای نسبت به سال های قبل از مدیریت ایشان افزایش یافته یا کاهش؟ کاش بفرمایند امسال خرید تضمینی گندم و جو کاهش یافته آیا علت کاهش تولید بوده؟بطوریکه مدیر کل غله کاهش خرید100هزارتنی نسبت به سال قبل اعلام کردند.کاش بفر مانید امسال چند هزارتن جو خرید کردند؟با قیاس خرید جو می توان به میزان تولید پی برد کاش می فرمودند چرا یکی از نمایندگان مجلس به وزیر جهادکشاورزی تذکر دادند که برای کشاورزی استان اعلام خطر کردند؟