صادق پناهی (فعال تشکل های زیست محیطی)
روزی که در روزنامه «همشهری اردبیل» نوشتیم: «سال 94 سال خوشی برای محیط زیست اردبیل خواهد بود» ، به جنبشی که داشت در دامان سبلان پا می گرفت ایمان داشتیم. جنبشی که با پاکبانان محرم و نمونه ی عملی یک کار مشترکِ منحصر به فرد میان شهرداری اردبیل و تشکل های محیط زیستی جان گرفت و با طرح «هر اردبیلی، یک درخت» با کاشت 3280 اصله نهال با مشارکت مردم و به یاد شهدای استان اردبیل ادامه یافت.
تشکیل اتاق فکر محیط زیستی استان رخداد مهم دیگری بود که راه را برای عملی شدن نظرات کارشناسی گشود و تلاشی بود برای خلاصی از نظرات بی پشتوانه و سلیقه ای و گرفتاری های پی آمد آن.
جنگل فندقلو در آخرین روزهای تابستان 1394 میزبان فعالان محیط زیستی سراسر کشور شد و این یعنی به همت مردم این دیار، اردبیل یکی از کانون های حرکت برای حفاظت از طبیعت و نوع بشر است.
برای نخستین بار صدای محیط زیست اردبیل از رسانه ی سراسری شنیده شد و فریاد «آق داغ» به گوش همه رسید؛ منطقه ی حفاظت شده ای از خلخال با گونه های نادر جانوری که شاید حتی بسیاری هنوز هم نمی دانند بخشی از استان ماست.
شاید فقط یک فعال محیط زیست اهمیت گفته ی استاندار اردبیل را درک کند و از راهش مطمئن شود، زمانی که در تشریح برنامه و عملکرد خود گفت: «اردبیل میزبان صنایع آلاینده نخواهد شد». کافیست کمی به گذشته بازگردیم تا یه یاد بیاوریم روزی را در ابتدای همان سال که مدیرکل سازمان حفاظت از محیط زیست استان در طرحِ «اردبیل، استان سبز» تنها ماند و راه به جایی نبرد.
با این حال و به دلایل متعدد، از جمله سرمای هوا در شهرِ سپید از برفمان، موجِ توجه به محیط زیست در بزرگترین اجتماع مردم در طبیعت در روز سیزدهم فروردین از حرکت باز ایستاد و نظاره گر ماند. هرچند آن چه در شهر و در رودخانه بالیقلو رخ نیز شگفت آور، ستودنی و حتی غیرمنتظره بود.
سخن همیشه شیرین نیست. شکست پل پیروزی است. در سیزدهمین روز سال، باز محیط زیستمان را فراموش کردیم و باز از یاد بردیم دَمِ ما، بسته به دَمِ طبیعت است و باز بازی را به خود باختیم. اگر این را بپذیریم حتما بار دیگر این شانس را خواهیم داشت که ادامه ی مسیر تاریخ را بی اشتباه بپیماییم.
این روزها همه از محیط زیست حرف می زنند و این، زیباست. اما نباید فراموش کنیم که حفظ یک جنبش بیش از شکل گیری آن مهم است.
مدیران می آیند و می روند، انتخابات ها برگزار می شوند و آرا شمرده می شوند. از گذشته کارنامه ها به جا می ماند و قضاوت ها و مردم، هرگز همراهانشان را فراموش نمی کنند. هر دستی را که به همدلی دراز شود، صمیمانه می فشاریم، به شرط دور ماندن از استفاده ی ابزاری و تبلیغاتی و البته، به رسالت ان جی اویی خود، هیچ گاه نقد را ترک نخواهیم کرد. جنبش حفاظت از محیط زیست از مردم و برای مردم آغاز شد و با مردم نیز ادامه می یابد. ما بی نیازیم از میز مدیران و رای سیاست پیشه گان؛ که ما به نیرو و اراده ی مردم تکیه داریم.
همین که بذر فکرِ حفاظت از نوع بشر با حفاظت از محیط زیستش، از پی برداشتن زباله ای در ذهنی کاشته شود، برای ما کافی است. این شعار همیشگی ماست: «راه یک جامعه ی سالم، از محیط زیست می گذرد».